Erfgoedpremie voor beschermde monumenten en landschappen - standaardprocedure

Wanneer uw onroerend goed, gelegen in het Vlaamse Gewest, beschermd is als monument of landschap, kunt u in aanmerking komen voor de Vlaamse erfgoedpremie.

De premie geldt voor maatregelen, werken of diensten die noodzakelijk zijn voor het behoud of de herwaardering van erfgoedkenmerken en -elementen van beschermd onroerend erfgoed.

Er zijn twee procedures: de eenvoudige standaardprocedure en de complexere, bijzondere procedure. De standaardprocedure voor de aanvraag van een erfgoedpremie is bedoeld voor (periodieke) onderhoudswerkzaamheden en beperkte beheersmaatregelen. De bijzondere procedure voor grotere werkzaamheden en beheersmaatregelen is geschorst. Sinds 2021 kunt u wel een aanvraag indienen voor een erfgoedpremie via thematische oproep.

U kunt een erfgoedpremie krijgen:

• voor een beschermd erfgoed of een erfgoedlandschap
• dat niet is uitgesloten voor erfgoedpremies of onderzoekpremies omwille van de eigenaar
• op voorwaarde dat de werken in aanmerking komen voor een erfgoedpremie.

Opgelet: als het erfgoed gelegen is in een erkende onroerenderfgoedgemeente, verleent die gemeente de toelating voor de werken en dient u uw premieaanvraag niet in bij het agentschap Onroerend Erfgoed, maar bij de onroerenderfgoedgemeente. Betrek de gemeente dan ook tijdig bij het opstellen van het dossier. Vergunningen die verplicht zijn volgens een andere regelgeving moet u wel nog apart aanvragen bij uw gemeente.

Premieaanvraag

U vraagt de premie aan via het digitaal loket. Hiervoor hebt u een eID of een digitale sleutel nodig. Hebt u geen eID of digitale sleutel? Dan kunt u het aanvraagformulier gebruiken.

• Onroerend Erfgoed onderzoekt uw aanvraag inhoudelijk en neemt binnen de 90 dagen een beslissing.
• Als de premie wordt goedgekeurd, brengt Onroerend Erfgoed u op de hoogte van de toekenning. Tegelijk met de toekenning van de premie krijgt u de toelating voor de werken.

Kan ik meerdere erfgoedpremies aanvragen?

Per jaar is het aantal aanvragen dat u volgens de standaardprocedure kunt indienen beperkt tot één erfgoedpremie voor elk van de volgende categorieën:

• Het beheer van of werkzaamheden of diensten aan het exterieur.
• In het geval van een beschermd monument: het beheer van of werkzaamheden of diensten aan waardevolle interieurelementen en -kenmerken en cultuurgoederen die er integrerend deel van uitmaken.
• In het geval van open erfgoed: ontsluitingswerken die gericht zijn op de verbeterde inhoudelijke of fysieke ontsluiting van het goed.

Uitzondering: Voor beschermde cultuurhistorische landschappen of erfgoedlandschappen kunt u jaarlijks twee erfgoedpremies volgens de standaardprocedure krijgen voor het beheer van of werkzaamheden of diensten aan het exterieur. Zo kunt u vlotter inspelen op werken die binnen eenzelfde jaar regelmatig terugkomen.

In sommige gevallen is het mogelijk om binnen eenzelfde jaar voor verschillende onderdelen van een beschermd goed een erfgoedpremie aan te vragen. Het gaat dan bijvoorbeeld over een kasteeldomein met park, akkerland en bos of een vierkantshoeve bestaande uit woonhuis, stal, schuur, poortgebouw en bakhuis. We raden aan om hiervoor steeds contact op te nemen met de provinciale dienst van Onroerend Erfgoed.

Uitbetaling van de premie

Deze procedure start met het indienen van een aanvraag tot uitbetaling:

• Binnen de standaardprocedure prefinanciert u zelf de werkzaamheden, beheersmaatregelen of diensten en ontvangt u de erfgoedpremie in één keer na de uitvoering. U mag pas beginnen met de werken na de toekenning van de premie.
• De facturen dient u in binnen de 2 jaar na toekenning. In uitzonderlijke omstandigheden zoals een faillissement of een juridisch dispuut kan die termijn eenmalig verlengd worden.
• De premie wordt uitbetaald wanneer Onroerend Erfgoed oordeelt dat alle werken daadwerkelijk en volgens de regels van de kunst uitgevoerd zijn.

U vraagt de uitbetaling aan via het digitaal loket. Hiervoor hebt u een eID of een digitale sleutel nodig. Hebt u geen eID of digitale sleutel? Dan kunt u het aanvraagformulier tot uitbetaling gebruiken.

Meer informatie over de standaardprocedure vindt u op de website van Onroerend Erfgoed.

Voor de berekening van de premie wordt maximaal 250.000 euro van de aanvaarde kostenraming in aanmerking genomen. De btw is niet betoelaagbaar en zal niet in aanmerking genomen worden bij berekening van de premie.

De basispremie bedraagt 40%. Voor bepaalde types van erfgoed is een verhoging tot 60% voorzien. Als beloning voor goed onderhoud kunt u ook nog een aanvullende premie van 10% krijgen.

Decreet van 12 juli 2013 (Onroerenderfgoeddecreet) - BVR van 16 mei 2014 (Onroerenderfgoedbesluit)
Hoofdstuk 11 - premies